Trong văn hóa của Việt vào dịp cuối năm, nhiều gia đình thường
tổ chức cải táng mộ phần, sửa sang lại mộ cũ, quy tập mồ mả đặt rải rác các nơi
về một nghĩa trang gia đình dòng họ hoặc một nơi mới. Một đời người khi chết để
về với ông bà, tổ tiên mấy chục năm con người sống trong căn nhà trên trên trần
thế, …so với thiên thu an nghỉ dưới phần mồ mả thì chỉ là một khoảng thời gian
quá ngắn ngủi. Người ta có thể có nhiều tài sản, nhà cửa, đất đai… nhưng khi mất
đi chỉ có mấy mét vuông đất để nắm xương mà thôi.
1.Phong tục cải táng
Chẳng những thế mà nhà cửa, đất cát là của phù du có thể
sang nhượng, đổi chác, mua bán chứ phần mồ, mả, lăng mộ của ông bà thì vĩnh viễn
không thay đổi được, và người đang sống cũng chịu nhiều ảnh hưởng bởi mồ mả ông
bà tổ tiên và người đã khuất. Nơi an nghỉ cuối cùng là nơi tối quan trọng cho
người đã khuất và người đang sống, chính vì như thế nên đã cải táng thì ta hết
sức phải cân nhắc chuẩn bị kỹ lưỡng.
Trong “Việt Nam Phong tục” của Phan Kế Bính: “… Cải táng có
nhiều cớ. Một là vì nhà nghèo, khi cha mẹ mất, không tiền lo liệu, mua tạm một
cỗ ván xấu, đợi xong ba năm thì cải táng, kẻo sợ ván hư nát thì hại đến di hài.
Hai là vì chỗ đất mối kiến, nước lụt thì cải táng. Ba là vì, các nhà địa lý, thấy
chỗ mả vô cớ mà sụt đất hoặc cây cối ở trên mả tự nhiên khô héo, hoặc trong nhà
có kẻ dâm loạn điên cuồng, hoặc trong nhà đau ốm lửng củng, hoặc trong nhà có kẻ
nghịch ngợm, sinh ra kiện tụng lôi thôi, thì cho là tại đất mà cải táng. Bốn
là, những người muốn cầu công danh phú quý, nhờ thầy địa lý tìm chỗ cát địa mà
cải táng. Lại có người thấy nhà khác phát đạt, đem mả nhà mình táng gần vào chỗ
mả nhà kia, để cầu được hưởng dư huệ…”
Nhưng nói chung lại, cải táng, sang cát, bốc mộ là một phong
tục lâu đời, là thể hiện cái tâm của người sống với người thân đã khuất, an tâm
với niềm tin… họ không bỏ người thân thối rữa trong đất ẩm, mà tặng họ một ngôi
nhà mới đẹp đẽ, chắc chắn hơn. Bằng cách bốc mộ giải phóng linh hồn người thân
khỏi mộ, người chết có thể biến đổi thành tổ tiên linh thiêng, linh hồn có thể
phù hộ cho gia đình được an lành.
2.Ý nghĩa cải táng
Trong cuộc sống văn minh hiện đại hiện nay những phong tục
nghi lễ cổ truyền vẫn luôn được các thế hệ người Việt Nam trân trọng, gìn giữ
và kế thừa. Nó là sợi dây vô hình gắn kết người Việt Nam ở mọi phương trời, bởi
nó phản ánh khát vọng sống chân chính, nét đẹp của đạo lý cổ nhân và chiều sâu
của tâm hồn người Việt, đã vượt qua mọi khoảng cách về không gian, thời gian trở
thành nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam.
Ở xã hội Việt Nam, tang lễ là phong tục và lễ nghi rất quan
trọng. Cải táng là giai đoạn cuối cùng trong tang lễ, đây cũng là giai đoạn rất
quan trọng theo truyền thống tâm linh của người Việt Nam vì họ quan niệm rằng nếu
làm đúng, tốt thì gia đình họ sẽ gặp mạnh khỏe, may mắn và thành công trong mọi
việc, quan trọng hơn nữa là cha(mẹ) họ sẽ được an lành, siêu thoát.
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”
Thời gian thấm thoắt thoi đưa, nỗi đau xót cũng như sự thấm
thía sự thiếu vắng kể từ ngày cha(mẹ) mất đi và với những ưu tư, lo lắng trong
lúc tang gia bối rối của cháu, con trong gia đình trong giai đoạn hung táng thì
cải táng là giai đoạn để họ thể hiện đạo Hiếu và sự thành kính với người đã khuất.
“Con cò cõng nắng cõng mưa
Cha mẹ thì cõng bốn mùa gió sương”
Qua bài viết trên Gốm Phúc Gia Tiên hy vọng sẽ giúp các bạn
hiểu rõ hơn về phong tục cải táng cũng như ý nghĩa của phong tục cải táng,có được
sự chuẩn bị tốt nhất trong lễ cải táng.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này, Gốm Phúc Gia Tiên có ưu đãi
dành riêng cho bạn